„You is Kind“ – „You is Smart“ – „You is Important“ ..
Ég datt aðeins inn í bíómyndina „The Help“ í gærkvöldi, þar sem aðskilnaðarhyggja mismunandi kynþátta var m.a. tekin fyrir, en það sem vakti helst athygli mína var barnfóstran sem var að hvetja litla stelpu til dáða, segja henni hversu yndisleg hún væri og hvetja hana áfram á meðan móðir hennar var sýnd sem grimm og uppeldisaðferðir vægast sagt umdeildar.
Að sjálfsögðu var þetta eflaust „þeirra tíma uppeldi“ – að einhverju leyti, þó að það mætti spyrja sig hvers vegna barnfóstran notaði það þá ekki líka? –
Dómur Salómons þar sem hann dæmir í máli kvennanna sem rífast um barnið hefur oft komið upp í huga minn. – Salómon var talinn vitur og dómur hans réttlátur, en stundum hef ég (já litla ég) leyft mér að efast um viskuna á bak við þennan dóm.
Dómur Salómons:
-
„Þá sagði konungur: „Önnur ykkar segir: Það er sonur minn sem er á lífi en sonur þinn sem er dáinn. En hin segir: Þinn sonur er dáinn en minn er á lífi.“ Og hann hélt áfram: „Færið mér sverð.“ Þegar sverð hafði verið sótt sagði konungur: „Höggvið barnið, sem lifir, í tvennt og fáið hvorri sinn helming.“ Þá sagði konan, sem átti lifandi barnið, við konunginn því að móðurástin brann í brjósti hennar: „Æ, herra minn! Fáðu henni barnið sem lifir, láttu ekki deyða það.“ En hin sagði: „Það er best að hvorki ég né þú fáir það. Höggvið barnið í tvennt.“ Konungur svaraði og sagði: „Fáið hinni konunni barnið sem lifir og deyðið það ekki því að hún er móðir þess.“ Er allir Ísraelsmenn heyrðu um dóminn, sem konungurinn hafði kveðið upp, fylltust þeir lotningu fyrir honum því að þeir skildu að guðleg viska bjó í brjósti hans þegar hann kvað upp dóma.“
Við erum ekki svo græn að vita ekki að það að vera líffræðilega móðir tryggi elskuna til barnsins. Það er ekki langt um liðið að barn fannst í ruslafötu á Íslandi.
Sem betur fer er ég að tala hér um algjört undantekningatilfelli og það er hreinlega vont að skrifa svona setningu eins og er hér á undan.
Þó að mæður komi ekki börnunum sínum fyrir á þennan hátt, þá reynast þær þeim þó oft ekki eins og ætla mætti að móðir myndi gera, eða við höldum að hún myndi gera. Hin skilyrðislausa ást móður til barns er ekki fyrir hendi í einhverjum tilvikum. Barnið þarf að þóknast móður og sýna fram á að það sé elskunnar virði. Allt of oft kvarta, sérstaklega stelpur og konur langt fram á fullorðinsaldur að mæður geri lítið úr þeim, gagnrýni þær og þeim líður illa eftir að hafa verið í samneyti við móður sína.
Margþekkt dæmi eru þar sem mæður nota börn sín í deilum við feður þeirra. Þær standast ekki freistinguna að „valda“ sig með barninu, því það getur verið sterkasta tæki þeirra.
Hvar er móðurástin og umhyggjan fyrir barninu þá? –
Hvað myndi Salómon segja?
Hver er hin sanna móðiir?
Ég sit ekki hér og þykist saklaus. Ég er sjálf sek um að hafa sagt hluti við börnin mín sem voru á eigingjörnum nótum og líka verið allt of upptekin af sjálfri mér kringum skilnaðinn við föður þeirra og ég sagði meira að segja vonda hluti um hann þó það væri akkúrat það sem ég ætlaði mér ekki. Börnin eru nefnilega hluti af föður og hluti af móður og líta á sig sem slík. Illt tal um móður – eða föður bitnar því á börnunum.
Ég er líka sek um samviskustjórnun, enda það sem ég lærði.
„Ég er ekki reið, ég er bara leið“ .. „Já, já, farðu bara ég verð bara ein heima“ eða eitthvað álíka. – Samviskustjórnun felst í því að planta samviskubiti í börn.
Margt af því sem mæður gera og eflaust flest sem þær gera rangt er vegna vankunnáttu, eða vegna þess að þær nota það sem fyrir þeim var haft.
Allar mæður þurfa að líta í eigin barm, – það er alltaf tækifæri til að breyta, til að vega og meta hvort að hegðun gagnvart barni er vegna elsku til barnsins eða vegna eigingirni.
Munum t.d. að meðvirkni er ekki góðmennska, eins og margoft er tuggið. Stundum þrá mæður að fá elsku eða samþykki frá barninu sínu og fara að gera hluti fyrir það sem það á að geta gert sjálft og stuðlar að þroska þess. Kannski verður barnið reitt út í mömmu þegar hún setur mörk, en þannig virkar oft þessi óeigingjarna elska.
Að sjálfsögðu með þá trú í brjósti að barnið muni átta sig á því fyrr en síðar að það var með hag þess í brjósti sem móðirin sagði „Nei“ í það skiptið, eða hvað það nú var sem hún gerði.
Börnin vaxa úr grasi og verða að lokum fullorðnir einstaklingar og þau eru ekkert illa gefin. Þau átta sig á foreldrum sínum, hvort sem um ræðir móður eða föður. En margt af því sem hér er skrifað um mæður gildir að sjálfsögðu um föðurinn líka.
Sönn móðir veit að barnið hennar verður alltaf barnið hennar, – því börn eru nú flest þeirrar gerðar að þau elska mæður sínar skilyrðislaust. Þó þau fjarlægist eða finnist mamma erfið eru einhver tengsl þarna á milli, eflaust runnin frá því að vera í móðurlífi hennar sem er ekki hægt að slíta.
Hinn ósýnilegi naflastrengur.
Hin sanna móðir þarf ekki að efast, notar ekki barnið sitt í valdatafli í skilnaðarferli, heldur hefur það að markmiði að kljúfa ekki barnið heldur að halda því heilu.
Hin sanna móðir er því eins og barnfóstran í „The Help“ sú sem plantar eftirfarandi hjá barni sínu:
„You is Kind“ – „You is Smart“ – „You is Important“ ..
Fagnaðarerindið í þessum pistli er að þessi orð hér að ofan gilda ekki einungis til barna, heldur til mæðranna líka, – þeirra sem fengu ekki að heyra þessi orð í bernsku. Til þess að við séum hæfar til að bera þetta áfram, þurfum við að tileinka okkur þetta. Ef við upplifum að við höfum ekki haft getu eða kunnáttu til að sinna börnunum okkar eins vel og við vildum, eða að halda þeim heilum, þá er gott að vita að þegar við áttum okkur þá byrjum við frá þeim punkti. Börnin verða alltaf börn og mæður (og feður) fyrirmyndir, það hættir aldrei að mínu mati.
„Þú ert Góð“ – „Þú ert Gáfuð“ – „Þú ert Mikilvæg“
